Artykuły, opinie
Wójcik Paweł
Jakiś czas
temu media obiegła wiadomość o akcie oskarżenia przeciwko lekarzowi,
który wypisał ze szpitala chorą z wodobrzuszem, czym naraził ją na
bezpośrednie niebezpieczeństwo utraty życia, a tym samym spowodował jej
śmierć.
15-09-2016, 15:58
Błażej Kmieciak
Czy
współczesne prawo może poradzić sobie bez wiedzy psychiatrycznej? Czy
karniści, cywiliści oraz znawcy prawa rodzinnego, a nawet podatkowego
natrafić mogą na sytuację, w której to konieczna będzie konsultacja
sprawy z lekarzem diagnozującym oraz leczącym zaburzenia psychiczne? W
tym miejscu warto odwrócić podobne pytania; Czy współczesny psychiatra
może praktykować nie znając przepisów prawnych? Czy elementem aktualnej
wiedzy psychiatrycznej nie stały się również zagadnienia prawne? To
właśnie podobne pytania postawił oraz obszernie rozbudował w
recenzowanej w tym miejscu książce Stanisław Pużyński.
Prawo i Medycyna nr 62 /08-07-2016, 11:53
Dorota Krekora-Zając
Konferencja
została zorganizowana jako coroczny kongres BBMRI-ERIC (Biobanking and
BioMolecular Resources Infrastructure - European Research Infrastructure
Consortium), która jest jedną z największych organizacji
ogólnoświatowych zrzeszających biobanki zbierające i wykorzystujące
ludzkie tkanki i komórki dla celów badawczych. Było to spotkanie
lekarzy, genetyków, biologów, etyków i prawników zajmujących się
problematyką biobankowania ludzkich próbek biologicznych. Zagadnienia
dotyczące zbierania, przetwarzania i wykorzystywania dla celów naukowych
ludzkich próbek biologicznych przez biobanki jest obecnie jednym z
ważniejszych zagadnień bioetycznych dyskutowanych na świecie.
Prawo i Medycyna nr 61 /23-06-2016, 14:10
Agnieszka Szufarska
Z
polskiego punktu widzenia konstrukcja prawna amerykańskiego systemu
ochrony zdrowia stoi w opozycji do modelu kontynentalnego, opartego na
przyjęciu fundamentalnego prawa jednostki do ochrony zdrowia
finansowanego ze środków publicznych. Systemowa analiza amerykańskiej
służby zdrowia z punktu widzenia publicznoprawnego do 2012 r. nie była
obecna na polskim rynku wydawniczym. Stąd z uznaniem należy ocenić
wydanie monografii Krzysztofa F. Bolta, która uzupełnia lukę poznawczą w
omawianym zakresie.
Prawo i Medycyna nr 61/10-05-2016, 09:25
Joanna Wojnarowska
24 kwietnia 2015 roku w Warszawie odbyła się
ogólnopolska, interdyscyplinarna konferencja naukowa pt. Współczesne
problemy w transplantologii - prawo, medycyna, filozofia. Organizatorami
przedsięwzięcia były Koło Naukowe Prawa Medycznego i Farmaceutycznego
działające przy Wydziale Prawa i Administracji Uniwersytetu
Warszawskiego oraz Centrum Organizacyjno-Koordynacyjne ds.
Transplantacji Poltransplant. Obrady toczyły się w Sali Balowej Pałacu
Tyszkiewiczów-Potockich i podzielone zostały na trzy panele. Każdy z
nich składał się z kilku wystąpień prelegentów i następującej po nich
dyskusji.
Prawo i Medycyna nr 60 /13-01-2016, 15:25
Ryszard Grenda
1. Dyskusja w części B - zgoda sądu na oddanie narządu do transplantacji przez żywego niespokrewnionego dawcę
2. Dyskusja w części C: Przeszczepienie „ciała do głowy"
Prawo i Medycyna nr 60 /13-01-2016, 14:16
Dorota Krekora-Zając
Problematyka
biobankowania ludzkiego materiału biologicznego w Polsce nie była
dotychczas przedmiotem monografii bioetycznej, jest to zatem pierwsze
tak kompleksowe opracowanie dotyczące tej tematyki. Zagadnienie jest
tematem niezwykle ważnym i aktualnym. Rozwój biobanków jest bowiem
warunkiem sine qua non rozwoju wszystkich nauk o człowieku.
Ponadto należy wskazać, że w Polsce od wielu lat rozwija się rynek
biobanków przy całkowitym braku regulacji prawnej ich funkcjonowania.
Recenzowana monografia nie jest pozycją typowo prawniczą, choć zostały w
niej częściowo omówione regulacje prawne działania biobanków w Polsce i
Europie. Niewątpliwie wpisuje się ona w nurt publikacji bioetycznych, w
których zastosowano metodę Ethical, Legal and Social Implications Analysis.
Prawo i Medycyna nr 60 /13-01-2016, 10:43
Sebastian Niegowski, Natalia Rytych
Podczas rozmów o amerykańskiej służbie zdrowia
często poruszany jest temat bardzo wysokich rachunków, które pacjenci
dostają po wyjściu ze szpitala. Na własnej skórze doświadczają tego
zarówno turyści, którym przydarzył się nieszczęśliwy wypadek w Stanach
Zjednoczonych, ale również Amerykanie, którzy często za kilkudniowy
pobyt w szpitalu muszą zapłacić więcej niż za luksusowy samochód prosto z
salonu.
Kancelaria Prawna „Świeca i Wspólnicy” Sp. k./17-08-2015, 11:44
Nowe prawo
Projekt
rozporządzenia Ministra Zdrowia rozporządzenia Ministra Zdrowia
zmieniający rozporządzenie w sprawie ogólnych warunków umów na
realizację recept oraz ramowego wzoru umowy na realizację recept został
przekazany do uzgodnień zewnętrznych w dniu 24 lutego. Termin zgłaszania
uwag mija 29 lutego 2012 roku.
MZ/28-02-2012, 09:13
Projekt
rozporządzenia Ministra Zdrowia rozporządzenia Ministra Zdrowia – w
sprawie składu komisji, trybu orzekania o niezdolności do wykonywania
zawodu pielęgniarki lub położnej oraz szczegółowego sposobu i trybu
postępowania w sprawach zawieszania prawa wykonywania zawodu albo
ograniczenia wykonywania określonych czynności zawodowych został
przekazany do uzgodnień zewnętrznych w dniu 21 lutego. Termin zgłaszania
uwag mija 9 marca 2012 roku.
MZ/28-02-2012, 09:12
Projekt
rozporządzenia Ministra Zdrowia w sprawie szczegółowych wymagań
dotyczących kształcenia pielęgniarek i położnych został przekazany do
uzgodnień wewnętrznych w dniu 21 lutego 2012. Termin zgłaszania uwag
mija 29 lutego 2012 roku.
MZ/23-02-2012, 08:54
Projekt
rozporządzenia Ministra Zdrowia w sprawie Systemu Statystyki w Ochronie
Zdrowia został przekazany do uzgodnień międzyresortowych. Termin
zgłaszania uwag mija 9 marca 2012.
MZ/17-02-2012, 09:45
Projekt
rozporządzenia Ministra Zdrowia w sprawie recept lekarskich został
przekzany do uzgodnień międzyresortowych 10 lutego. Termin zgłaszania
uwag mija 17 lutego 2012 roku.
MZ/15-02-2012, 09:27
Projekt
rozporządzenia Ministra Zdrowia zmieniający rozporządzenie w sprawie
świadczeń gwarantowanych z zakresu leczenia szpitalnego został
przekazany do uzgodnień międzyresortowych 9 lutego 2012 roku. Termin
zgłaszania uwag mija 29 lutego.
MZ/14-02-2012, 13:22
|
Prawo i Medycyna
Mirosław Nesterowicz, Natalia Karczewska-Kamińska
W ostatnich
kilku latach szczególne namiętności i kontrowersje wywołuje klauzula
sumienia lekarzy. Konsekwencją tego są liczne wypowiedzi w prasie,
internecie i innych mediach oraz konferencje naukowe. Jedni twierdzą, że
obecne unormowania prawne są wyrazem kompromisu pomiędzy prawami
lekarzy a prawami pacjentów, inni, że żadnych kompromisów w tym
przedmiocie być nie może, gdyż klauzula sumienia wynika z praw
człowieka, z prawa moralnego, które musi być ponad prawem stanowionym, a
więc sumienie lekarza jest ponad autonomią pacjenta.
Prawo i Medycyna nr 62 /25-07-2016, 11:24
Jakub Hanc
Wyrok Trybunału Konstytucyjnego z dnia 7 października 2015 r.2,
a także wydarzenia będące podstawą do poczynionych przez niego
rozważań, stanowią niewątpliwy impuls do ponownego przyjrzenia się
instytucji, określanej w literaturze przedmiotu jako „klauzula
sumienia", w zestawieniu z gwarantowaną przez Konstytucję3 w art. 53 ust. 14
- wolnością sumienia. Zagadnienie to jest tym istotniejsze, że
konstatacje z niego płynące przekładają się w sposób bezpośredni na
zakresy wykonywania niektórych zawodów medycznych.
Prawo i Medycyna nr 62 /25-07-2016, 10:37
Marcin Pieklak
Przeszło cztery lata od wejścia w życie Ustawy o refundacji1
przepisy tej regulacji nadal budzą wiele uzasadnionych wątpliwości
związanych ze skutkami, jakie niosą dla wszystkich interesariuszy2.
Od połowy lipca ub.r. rozpoczął się kolejny proces wydawania decyzji
refundacyjnych dla produktów objętych finansowaniem w ramach pierwszego
wykazu opublikowanego w grudniu 2011 r. Refundacja tych produktów
rozpoczęła się z dniem 1 stycznia 2012 r., po czym została przedłużona
na mocy kolejnych 2-letnich decyzji do końca 31 grudnia 2015 r.
Prawo i Medycyna nr 62 /21-07-2016, 12:35
Monika Małek-Orłowska
Ocena technologii medycznych ma w Polsce niedługą
historię, stanowiąc jednocześnie ważny element kształtowania polityki
zdrowotnej państwa. Niniejszy artykuł nie przedstawia systematycznej
analizy teorii i praktyki polskiej. Zamiast tego, biorąc za przykład
konkretny kazus identyfikuje kluczowe problemy tej dziedziny. Analiza
wybranego przykładu z praktyki AOTM ma na celu nie tyle krytykę pracy
ekspertów, ile podjęcie dyskusji na temat kryteriów oceny i sposobów
komunikowania decyzji - po to, aby kształtować w tym zakresie dobre
praktyki i modelowe wzorce. Wybór kazusu jest o tyle znamienny, że
dotyczy negatywnych rekomendacji w zakresie finansowania zabiegów
chirurgii robotowej, a technologia ta jest stosowana w wielu krajach.
Prawo i Medycyna nr 62 /20-07-2016, 15:03
Paweł Złamańczuk
Z przepisu art. 5 ust. 1 lit. e Konwencji o ochronie praw człowieka i podstawowych wolności z 4 listopada 1950 r. wynika dopuszczalność zgodnego z prawem pozbawienia wolności osoby (lawful detention of person)
w celu zapobieżenia szerzeniu choroby zakaźnej, osoby umysłowo chorej,
alkoholika, narkomana lub włóczęgi. W dotychczasowym orzecznictwie
Europejski Trybunał Praw Człowieka stosunkowo rzadko zajmował się
sprawami o naruszenie Konwencji w związku z pozbawieniem wolności w celu
zapobieżenia szerzeniu choroby zakaźnej (prevention of the spreading of infectious disease).
Pomocny w tym zakresie może być dużo bogatszy dorobek Trybunału,
wypracowany na tle innych podstaw zastosowania przepisu art. 5 ust. 1
lit. e Konwencji. Wymienione w tym przepisie kategorie osób łączy bowiem
wspólna relacja prawna. Osoby te, zgodnie z orzecznictwem Trybunału,
mogą mianowicie być pozbawione wolności w celu udzielenia im leczenia
lub ze względu na uwarunkowania wynikające z polityki społecznej. Pozwala to na podjęcie próby ustalenia oraz
usystematyzowania przesłanek dopuszczalności pozbawienia wolności w
celu zapobieżenia szerzeniu choroby zakaźnej oraz odniesienia ich do
przepisów krajowych. W zakresie obowiązującego prawa polskiego
zagadnienie pozbawienia wolności w celu zapobieżenia szerzeniu choroby
zakaźnej wymaga rozpatrzenia na gruncie ustawy z dnia 5 grudnia 2008 r. o
zapobieganiu oraz zwalczaniu zakażeń i chorób zakaźnych u ludzi.
Prawo i Medycyna nr 62 /20-07-2016, 14:31
Maria Boratyńska
Zagadnienie, o
którym będzie mowa, sytuuje się na pograniczu psychiatrii i leczenia
somatycznego. Notowane są przypadki, gdy pacjent doznaje skutków
ubocznych zastosowanego leczenia objawiających się urojeniami,
połączonymi niekiedy z zachowaniami agresywnymi. Stan ten został
określony jako majaczenie (łac. delirium). O ile personel
zakładów psychiatrycznych posiada przygotowanie, zaplecze techniczne
oraz podstawę ustawową do zastosowania adekwatnej interwencji, o tyle w
„zwykłych" szpitalach sprawa może zakończyć się tragicznie: skokiem
pacjenta z siódmego piętra na beton lub spektakularną strzelaniną w
wykonaniu wezwanej na pomoc policji. Ponadto odpowiednie stosowanie
przepisów ustawy o ochronie zdrowia psychicznego (wraz z rozporządzeniem
wykonawczym co do dopuszczalnych środków przymusu bezpośredniego)
uważane jest słusznie za co najmniej problematyczne.
Prawo i Medycyna nr 62 /20-07-2016, 13:51
Magdalena Radkowska-Walkowicz
Zapłodnienie pozaustrojowe metodą in vitro
stosowane jest w Polsce z powodzeniem od niemal 30 lat. W Polsce w tej
chwili mamy około 50 klinik leczenia niepłodności, w których można
skorzystać z technologii wspomaganego rozrodu (assisted reproductive technology,
dalej: ART). Do 2015 r. nie było jednak prawa, które wprost
regulowałoby zasady i warunki korzystania z niej. Częściowo zmienił to
ministerialny program refundujący zapłodnienie in vitro, który
zaczął działać w 2013 r. i określał zasady dofinansowania procedury
przez państwo. W programie zawarto wytyczne dla klinik, które chcą z
niego korzystać. Jednak dopiero od 1 listopada 2015 r. wszystkie ośrodki
są zobowiązane do działania zgodnie z wytycznymi ustawy o leczeniu
niepłodności.
Prawo i Medycyna nr 62 /18-07-2016, 15:44
Dorota Krekora-Zając
Problematyka kwalifikacji prawnej ochrony danych genetycznych nie jest de facto
przedmiotem analiz doktryny polskiej. Zagadnienie to należy uznać za
fundamentalne dla rozwoju nauki, medycyny czy ustalania tożsamości.
Ochrona danych genetycznych jest bowiem najprostszym i najczęściej na
świecie stosowanym sposobem ochrony podmiotowych praw osób, których
próbki materiału biologicznego są przechowywane w biobankach oraz wykorzystywane tam oraz w innych laboratoriach naukowych.
Rozważania podjęte w opracowaniu zostaną zawężone jedynie do określenia
charakteru prawnego danych genetycznych jako danych osobowych.
Niniejszy artykuł dotyczyć będzie zatem zagadnienia nie tylko istotnego
dla praktyki medycznej czy funkcjonowania biobanków, ale również rozwoju
regulacji prawnych. Komisja Europejska prowadzi bowiem prace nad zmianą
przepisów o ochronie danych osobowych wprowadzając szczegółową
regulację w zakresie ochrony danych genetycznych.
Prawo i Medycyna nr 61 /05-07-2016, 14:28
Włodzimierz Bendza
Wyrażenie przez pacjenta zgody upoważnia lekarza do przeprowadzenia badania lub udzielenia innych świadczeń zdrowotnych. Zagadnienie charakteru prawnego zgody nie jest pojmowane jednolicie.
W doktrynie ukształtowało się w tym zakresie kilka stanowisk. Skrajne
odmawia zgodzie charakteru oświadczenia woli, traktując zdolność do
wyrażenia zgody niezależnie od zdolności do czynności prawnych. Zgodnie z kolejnym, zgoda jest działaniem prawnym o charakterze zbliżonym do oświadczenia woli,
przy czym zwolennicy tej teorii dopuszczają stosowanie - w odniesieniu
do zgody pacjenta - przepisów kodeksu cywilnego dotyczących wad
oświadczeń woli.
Prawo i Medycyna nr 61 /05-07-2016, 13:31
Zbigniew Banaszczyk
Inspirację niniejszego artykułu stanowi wyrok Sądu Apelacyjnego w Łodzi z 18 marca 2013 r., sygn. akt I ACa 852/12, który zapadł na tle dramatycznego stanu faktycznego.
Prawo i Medycyna nr 61 /05-07-2016, 11:10
Orzecznictwo
Mirosław Nesterowicz
1.
Odpowiedzialność za skutki zerwania przez pacjenta umowy leczenia
obciążają lekarza jedynie w wypadku, gdy poprzedzające decyzję pacjenta
czynności tego ostatniego były sprzeczne z powszechnie uznanym stanem
wiedzy medycznej. Nie mają zatem znaczenia fakty związane z możliwością
przyjęcia innego od przyjętego przez lekarza modelu leczenia. Istotą
jest bowiem ocena tego modelu leczenia, jaki został przyjęty przez
lekarza. Ocena ta dokonana być powinna ex antę z poziomu rozpoczęcia procesu leczenia pacjenta.
Prawo i Medycyna nr 62 /18-07-2016, 13:10
Jan Ciechorski
Glosowane
orzeczenie zostało wydane na podstawie następującego stanu faktycznego:
Sąd Rejonowy stwierdził zasadność przyjęcia J.T., uczestniczki
postępowania, do szpitala psychiatrycznego na podstawie art. 24 ustawy o
ochronie zdrowia psychicznego. Oddalając apelację uczestniczki w
zaskarżonym postanowieniu Sąd Okręgowy zaakceptował w całości ustalony
stan faktyczny i podzielił jego ocenę prawną. J.T. została wbrew swej
woli przywieziona do szpitala w dniu 7 grudnia 2009 r. przez męża i córkę, albowiem była w tzw. ciągu alkoholowym i wielokrotnie groziła popełnieniem samobójstwa.
Prawo i Medycyna nr 62 /18-07-2016, 12:32
Mirosław Nesterowicz
1. Każdy
zakład leczniczy jest zobowiązany do zapewnienia swoim pacjentom
bezpieczeństwa, jednak szpital psychiatryczny jest obciążony tym
obowiązkiem w dużo szerszym zakresie, gdyż wymagany jest ściślejszy
nadzór personelu szpitala czy odpowiednie dostosowanie budynku. Personel
szpitala powinien dopełnić należytej staranności, musi to być przy tym
staranność wysokiego stopnia.
Prawo i Medycyna nr 61 /23-06-2016, 15:10
Andrzej Kallaus
Przedstawiciel ustawowy małoletniego dziecka może udzielić
pełnomocnictwa do złożenia oświadczenia o wyrażeniu zgody przewidzianej w
art. 34 ust. 3 ustawy z dnia 5 grudnia 1996 r. o zawodach lekarza i
lekarza dentysty (jedn. tekst: Dz.U. z 2015 r. poz. 464).
Prawo i Medycyna nr 61 /23-06-2016, 14:46
|
|
Copyright © 2007 - 2012 Prawo i Medycyna. Wszelkie prawa zastrzeżone.