Żyjesz w dużym pośpiechu i masz niewiele czasu, żeby „złapać oddech” i zadbać o siebie? Zwolnij choć na chwilę i upewnij się, czy z Twoim ciałem na pewno wszystko w porządku. Zwróć uwagę przede wszystkim na serce. Pierwsze objawy niewydolności bardzo łatwo przegapić, a wraz z nimi szansę na sprawny powrót do zdrowia. Zobacz, co powinno Cię skłonić do konsultacji z lekarzem.
Niewydolność serca, czyli co?
Niewydolność serca to stan, w którym najważniejszy mięsień nie jest w stanie pompować krwi z wydajnością wystarczającą, aby zaspokoić potrzeby całego organizmu [1]. Nie oznacza to, że serce przestaje pracować – nadal bije, ale jego funkcjonowanie jest upośledzone.
Wyróżnia się dwa główne typy tej dolegliwości.
- Pierwszy to niewydolność z obniżoną frakcją wyrzutową, gdy mięsień sercowy jest osłabiony i nie może skutecznie się kurczyć.
- Drugi to niewydolność z zachowaną frakcją wyrzutową – w tej sytuacji serce staje się „sztywne” i ma trudności z odpowiednim napełnieniem się krwią [2].
Niewydolność serca zwykle rozwija się stopniowo przez lata, ale w niektórych przypadkach może pojawić się nagle (np. w przebiegu ostrej niewydolności). Najczęstszymi jej przyczynami są: choroba niedokrwienna serca, nadciśnienie tętnicze, zaburzenia rytmu serca oraz wady zastawkowe. Czasami do rozwoju tego stanu przyczyniają się również infekcje, nadużywanie alkoholu lub niektóre leki [3].
Brzmi poważnie? I słusznie – niewydolność serca może stanowić zagrożenie dla zdrowia. Jednak dobra wiadomość jest taka, że wcześnie wykryta i odpowiednio leczona nie będzie aż tak dużym ryzykiem. To powód, dla którego warto uważnie obserwować swój stan zdrowia.
Te objawy mogą wskazywać na niewydolność serca
Jak wykryć niewydolność serca? W pierwszej kolejności warto zaobserwować swój organizm i dostrzec pierwsze symptomy. Oto, co może Cię niepokoić i skłonić do wizyty u kardiologa [4].
Nietypowe zmęczenie i brak sił
Masz wrażenie „opadnięcia z sił”? Jeszcze niedawno znajomi nazywali Cię wulkanem energii, a teraz trudno Ci się nawet zebrać z łóżka? To może być pierwszy znak ostrzegawczy! Gdy serce nie pompuje krwi wystarczająco wydajnie, mięśnie i organy otrzymują mniej tlenu oraz składników odżywczych. Jeżeli ten stan się utrzymuje – porozmawiaj o nim z lekarzem.
Szybsze męczenie się przy wysiłku
Zauważasz, że po wejściu na piętro brak Ci tchu? A może szybszy spacer kończy się zadyszką? Tzw. duszność wysiłkowa to klasyczny objaw niewydolności serca. Początkowo może pojawiać się tylko przy większym wysiłku, ale z czasem – jeśli problem się pogłębia – może wystąpić nawet przy codziennych czynnościach.
Obrzęk stóp
Twoje kostki, stopy, a czasem nawet łydki się opuchnięte? Obserwujesz to zjawisko szczególnie pod koniec dnia lub po dłuższym siedzeniu? To może być efekt gromadzenia się płynów w organizmie związany z niewydolnością serca. Jak to działa? Gdy serce nie radzi sobie z pompowaniem krwi, może dochodzić do zastoju w żyłach, a w konsekwencji – do obrzęków. Najpierw pojawiają się w nogach, ponieważ siła grawitacji utrudnia powrót krwi do serca.
Gwałtowne zmiany masy ciała
Przybierasz na wadze bez zmiany diety i poziomu aktywności fizycznej? A może odwrotnie – tracisz kilogramy bez wyraźnej przyczyny? Oba scenariusze powinny niepokoić. Szybki przyrost masy często wynika z zatrzymywania płynów w organizmie, z kolei utrata wagi może świadczyć o zaawansowanych problemach. Ich źródłem może być także niewydolność serca.
Kołatanie serca i zaburzenia rytmu
Zdarza Ci się odczuwać, że serce bije nieregularnie, za szybko lub za mocno? Takie kołatania mogą być oznaką tego, że mięsień sercowy próbuje „nadrobić” obniżoną wydajność, bijąc szybciej [5]. Takie dolegliwości często towarzyszą niewydolności serca, dlatego wymagają diagnostyki.
Zawroty głowy i skłonność do omdleń
Kiedy za szybko wstaniesz, odczuwasz zawroty głowy? Masz czasem „mroczki przed oczami”? To może oznaczać, że Twój mózg nie otrzymuje wystarczającej ilości natlenionej krwi. Takie objawy, zwłaszcza jeśli się powtarzają, są niepokojące i wymagają szybkiej konsultacji lekarskiej.
Zmiany nastroju i problemy ze snem
Doświadczasz ostatnio obniżonego nastroju, lęku czy uczucia beznadziei? Masz problemy z zasypianiem lub budzisz się w nocy? Niewydolność serca może wpływać na samopoczucie psychiczne. Dodatkowo, gdy kładziesz się spać, nagromadzone w ciągu dnia płyny mogą „napływać” z powrotem do serca, co utrudnia jego pracę i może powodować nocne przebudzenia [6].
Trzymaj rękę na pulsie – badania kontrolne mają znaczenie
Obserwacja organizmu jest podstawą, ale to nie wystarczy. Bardzo ważne są regularne badania kontrolne, które pozwolą wykryć problemy z sercem już na wczesnym etapie. Jakie wykonywać?
Przede wszystkim kontroluj ciśnienie tętnicze. Możesz to robić w domu. Uwaga! Nie wystarczy jeden pomiar – sprawdzaj ciśnienie systematycznie, najlepiej o tej samej porze dnia przez kilka dni z rzędu. Jeżeli okaże się, że jest długotrwale podwyższone (wartości 140/90 mmHg lub wyższe) – szybko udaj się do lekarza. Nadciśnienie to jeden z głównych czynników ryzyka rozwoju niewydolności serca [7].
Nie zapominaj także o lipidogramie – badaniu poziomu cholesterolu we krwi [8]. Wysokie stężenie „złego” cholesterolu LDL może prowadzić do rozwoju miażdżycy, a ta z kolei – do choroby niedokrwiennej serca i w konsekwencji do jego niewydolności [9].
Jeśli Twój lipidogram pokazuje niepokojące wyniki, nie czekaj. Podstawą terapii jest wówczas wprowadzenie do diety steroli roślinnych. Te naturalne substancje obniżają poziom cholesterolu LDL o 7-12% w ciągu 2-3 tygodni przy dziennym spożyciu 1,5-3 g oraz prowadzeniu zdrowego stylu życia [10]. Znajdziesz je np. w miękkiej margarynie kubkowej Optima Cardio, która powstaje na bazie olejów roślinnych.
Regularne wizyty u lekarza, wykonywanie zalecanych badań i uważna obserwacja swojego organizmu to najlepszy sposób na wczesne wykrycie problemów z sercem. Pamiętaj – im szybciej zareagujesz na niepokojące sygnały, tym większe masz szanse na długie życie! Nie lekceważ więc znaków ostrzegawczych, które wysyła Ci ciało. Jeśli ich doświadczysz – działaj.
[1] https://www.mp.pl/pacjent/choroby-ukladu-krazenia/choroby/191351,niewydolnosc-serca
[2] https://www.mp.pl/pacjent/choroby-ukladu-krazenia/choroby/191351,niewydolnosc-serca
[3] https://www.mp.pl/pacjent/choroby-ukladu-krazenia/choroby/191351,niewydolnosc-serca
[4] https://www.mp.pl/pacjent/choroby-ukladu-krazenia/choroby/191351,niewydolnosc-serca
[5] https://www.mp.pl/pacjent/objawy/154039,kolatanie-serca
[6] https://www.mp.pl/pacjent/choroby-ukladu-krazenia/choroby/191351,niewydolnosc-serca
[7] https://www.mp.pl/pacjent/nadcisnienie/informacje/cisnienie_nadcisnienie/58698,nadcisnienie-tetnicze
[8] https://www.mp.pl/pacjent/cholesterol/hipercholesterolemia/141216,lipidogram
[9] https://www.mp.pl/pacjent/chorobawiencowa/informacje/definicje/54556,miazdzyca
[10] https://www.efsa.europa.eu/en/press/news/blood-cholesterol-reduction-health-claims-phytosterols-can
Witajcie na moim blogu! Jestem prawniczką specjalizującą się w szeroko pojętej medycynie. Na moim blogu znajdziecie porady dotyczące prawnych aspektów operacji, zabiegów i innych sytuacji związanych ze zdrowiem. Piszcie do mnie, jeżeli macie pytania!
