Opiekun faktyczny pełni istotną rolę, wspierając osoby potrzebujące, mimo że nie jest formalnie związany z sektorem służby zdrowia. W niniejszym artykule przyjrzymy się prawom oraz obowiązkom, które dotyczą tej funkcji, a także przepisom regulującym jej działania. Dowiesz się, jakie zadania może podejmować opiekun przy pacjencie i jakie posiada uprawnienia.
Kto to jest opiekun faktyczny?
Opiekun faktyczny to osoba, która z własnej woli i bez konieczności prawnej zapewnia ciągłą opiekę osobie potrzebującej, czy to dziecku, czy dorosłemu. Różni się od opiekuna prawnego czy ustawowego. Może na przykład zabrać dziecko do lekarza i wyrazić zgodę na przeprowadzenie badań, ale nie posiada wszystkich uprawnień, które przysługują opiekunowi prawnemu. Co ciekawe, opiekun faktyczny nie musi być spokrewniony z osobą, którą się opiekuje, co odróżnia go od rodziców, małżonków czy dorosłych dzieci wobec rodziców. Jego rolę definiują m.in. ustawa o prawach pacjenta oraz ustawa o świadczeniach rodzinnych.
Prawa i obowiązki opiekuna faktycznego
Opiekun faktyczny pełni kluczową rolę w codziennej opiece nad osobą potrzebującą, mimo że jego kompetencje są mniejsze niż te, które posiada opiekun prawny. Może on wyrazić zgodę na rutynowe badania lekarskie, o ile nie niosą one ze sobą dużego ryzyka. Niemniej, decyzje dotyczące zabiegów o wysokim ryzyku bądź dalszego leczenia spoczywają na opiekunie prawnym lub sądzie opiekuńczym.
Dostęp do dokumentacji medycznej opiekun faktyczny uzyskuje wyłącznie wtedy, gdy pacjent lub jego opiekun prawny go do tego upoważni. Choć jego uprawnienia są ograniczone, odgrywają istotną rolę w codziennej opiece medycznej.
- troska o codzienne potrzeby podopiecznego,
- zapewnienie mu bezpieczeństwa,
- wsparcie w codziennych czynnościach.
Warto podkreślić, że działa on dobrowolnie i zazwyczaj nie otrzymuje wynagrodzenia, co odróżnia go od zatrudnionych profesjonalistów.
Opieka nad pacjentem przez opiekuna faktycznego
Opiekun faktyczny odgrywa istotną rolę w trosce o pacjenta, zwłaszcza gdy brakuje opiekuna prawnego. Zajmuje się codziennymi potrzebami chorego, zapewnia mu bezpieczeństwo i wspiera w rutynowych czynnościach. Może również towarzyszyć pacjentowi podczas wizyt u lekarza i wyrazić zgodę na standardowe badania, o ile nie wiążą się one z dużym ryzykiem. W przypadku bardziej ryzykownych zabiegów wymagana jest jednak zgoda opiekuna prawnego lub decyzja sądu opiekuńczego.
Opiekun faktyczny nie ma dostępu do dokumentacji medycznej pacjenta, chyba że zostanie odpowiednio upoważniony. Działa dobrowolnie i zazwyczaj nie otrzymuje wynagrodzenia. Może także starać się o świadczenia rodzinne na dziecko, składając odpowiedni wniosek do sądu opiekuńczego lub ośrodka adopcyjnego w celu przysposobienia.
W przypadku opieki nad dorosłymi lub seniorami, rola opiekuna faktycznego jest kluczowa dla zapewnienia ciągłej pomocy i wsparcia w codziennym funkcjonowaniu. Staje się to szczególnie istotne, gdy pacjent potrzebuje stałej opieki z powodu swojego stanu zdrowia lub kondycji psychicznej.
Przepisy prawne dotyczące opiekuna faktycznego
Zasady dotyczące opiekuna faktycznego są zawarte w Kodeksie rodzinnym i opiekuńczym oraz w ustawie o świadczeniach rodzinnych. Taki opiekun posiada mniej uprawnień niż prawny. Nie może samodzielnie wyrazić zgody na dalsze leczenie ani przeglądać dokumentacji medycznej bez odpowiedniego upoważnienia. Jego rola koncentruje się na wspieraniu codziennych potrzeb osoby, którą się opiekuje.
Dodatkowo, przepisy wskazują, że opiekun faktyczny działa z własnej woli i zazwyczaj nie otrzymuje za to wynagrodzenia. W sytuacjach wymagających formalnego opiekuna, sąd opiekuńczy wyznacza opiekuna prawnego. Te regulacje mają na celu ochronę praw pacjenta i zapewnienie, że decyzje medyczne podejmują osoby do tego uprawnione.

Witajcie na moim blogu! Jestem prawniczką specjalizującą się w szeroko pojętej medycynie. Na moim blogu znajdziecie porady dotyczące prawnych aspektów operacji, zabiegów i innych sytuacji związanych ze zdrowiem. Piszcie do mnie, jeżeli macie pytania!